ایران گلیم منافع ملی را از جنگ اسرائیل بیرون بکشد | حملات اسرائیل به دلیل بی‌پاسخ‌بودن حملات قبلی آن‌هاست | موازنه‌ای میان میدان و دیپلماسی وجود ندارد

رویداد۲۴ | زینب غبیشاوی: حشمت‌الله فلاحت‌پیشه کارشناس سیاست خارجی و رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی درباره حمله امروز اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق که منجر به تخریب ساختمان و کشته و مصدوم‌شدن چندتن از جمله شهادت سردار زاهدی، مستشار نظامی ایران در سوریه شد، می‌گوید که پیش‌بینی می‌کردم که نتانیاهو برای ایجاد آتش‌بس در رابطه با حماس تحت فشار است و این فشار به حدی است که هم موقعیت او در داخل تهدید می‌شود و هم مناسبات سنتی اسرائیل با آمریکا. 

در ادامه بخش های مهمی از این گفتگو را می‌خوانید:

*نتانیاهو تحت فشار سنگین داخلی است. از گذشته پیش بینی می‌کردم به موازاتی که نتانیاهو فشار بر فلسطین را احساس کند، سعی می‌کند جنگ در قبال مرز‌های غیرسنی یعنی مرزهای نزدیک به ایران را ادامه دهد.

بیشتربخوانید: حمله هوایی اسرائیل به نزدیکی سفارت ایران در دمشق/ یک سردار سپاه به شهادت رسید

*حمله به حزب‌الله، حمله به نیرو‌های ایرانی مستقر در سوریه قابل پیش‌بینی بود. 

*حمله امروز به کنسولگری ایران، مخالف کنوانسیون وین صورت گرفته است. تلاش نتانیاهو در راستای حفظ شرایط جنگی است و هدف او این است که در نهایت پای آمریکا را به جنگ بکشاند. 

*نتانیاهو به خوبی می‌داند که آمریکا هیچ گاه از جبهه فلسطین وارد جنگ نمی‌شود؛ اما امکان اینکه شرایط خصمانه میان آمریکا و جبهه مقاومت در لبنان، عراق، فلسطین و البته ایران شکل بگیرد، بیشتر است. لذا حمله اسرائیل به ایرانی‌ها در سوریه را بخشی از شرایط حفظ شرایط جنگی می‌دانم.

*اتفاقی که الان می‌افتد این است که شرایط برای گسترش بحران فراهم شده است و به طور طبیعی آن بخش از گروه‌های مقاومت به گونه‌ای اسلحه را به طور موقت کنار گذاشته‌اند، احتمالا به جنگ با اسرائیل ورود کنند، شبیه حمله اخیر عراق به اسرائیل.

*علت تشدید روزافزون حملات اسرائیل بی‌پاسخ‌ماندن حملات گذشته این رژیم بوده است. زیرا در مسائل استراتژیک اگر حمله‌ای بی‌پاسخ بماند، حملات بعدی سنگین‌تر است، از همین رو می‌بینیم به صورت میانگین در طول ۶ ماه گذشته، هر چند هفته یک سردار ایرانی شهید و فرماندهان مقاومت در لبنان و سوریه نیز به شهادت می‌رسند، اما چون واکنشی صورت نگرفته، حملاتشان را گسترش دادند.

*اسرائیلی‌ها به دنبال دیکته کردن این تحلیل به آمریکا‌هایی هستند که نقطه ضعف ایران در برخورد سخت است و اگر برخورد شدید با آنها صورت بگیرد این نقطه ضعف ایران خواهد بود. می‌توان پیش‌بینی کرد در ایران و جبهه مقاومت خصوصا از سمت لبنان، حملات شدیدتری به اسرائیل صورت بگیرد. ضمن اینکه در جبهه‌های دیگر حملات مرتبط با اسرائیل گسترش پیدا می‌کند، حتی در موضوع یمن.

*یک واقعیتی که وجود دارد این است که اگر یک نگرش کلان وجود داشت، می‌شد به گونه‌ای عمل کرد که منافع ایران قربانی حملات اسرائیل نشود و تحولات به گونه‌ای که نتانیاهو طراحی کرده، پیش نرود. 

*حتی خود آمریکا هم می‌داند که گرای کشتی‌های دریای سرخ به حوثی‌ها بیش از آنکه از ناحیه دو کشتی ایرانی بهشاد و ساویز باشد، از ناحیه روس‌ها بود. روس‌ها تمام آتش‌بازی‌ها در مرز‌های اسرائیل را در خدمت جنگ اوکراین قرار داده‌اند، همانطور که تا قبل از این منافع ایران را در خدمت منافع جنگ اوکراین قرار دادند. آن کشوری که در حال بهره‌برداری است، روسیه است. 

*یکی از نقاط ضعف سیاست خارجی ایران این بود که از ۷ اکتبر تاکنون، به جای ایجاد نوعی موازنه بین میدان و دیپلماسی، دپلماسی را تحت شعاع قرار داد و در عمل ابتکار دیپلماتیک هیچ جایگاهی نداشت. در حالی که در ۲۰۰۱ و ۲۰۰۳ میلادی، در افغانستان و عراق این موازنه حفظ شده بود، به شکلی که ایران همکاری غیرمستقیم علیه تروریسم را شکل می‌داد، اما بعد از ۷ اکتبر این موازنه حفظ نشد، که اگر می‌شد، مسیر به این شکل طبق خواسته نتانیاهو پیش نمی‌رفت. 

*نتانیاهو تهدید شکست در فلسطین را به فرصت جنگ با ایران تبدیل کرده است؛ درحالی که دیپلمات‌های ایران خانه‌نشین هستند و کشور ما درگیر جنگی است که هیچ یک از مولفه‌های امنیت ملی ایران را تامین نمی‌کند و این ناشی از اشتباه‌های گذشته ایران است.

*معتقدم ایران باید به گونه‌ای عمل کند که انتحار افراطیون صهونیست امروز، در یک قالب بین المللی کنترل شود، همان قالبی که نتانیاهو را تحت فشار قرار داد و مانع از گسترش جنگ از فلسطین به رفح شد. 

*ایران باید در قالب بین‌المللی که حتی آمریکا هم می‌تواند بخشی از آن باشد، شرایط را به شکلی پیش ببرد که مانع از جنگ‌افروزی اسرائیل شود. به نظر می‌رسد بعد از حمله امروز حزب الله حملات را علیه اسرئیل تشدید کند.

*سیاست نتانیاهو این است تا ایران را کشوری منزوی کند و سعی دارد تا مقاومت شیعه را از مقاومت سنی جدا و جنگ را به سمت ایران و محاصره کردن مقاومت شیعی ببرد.

*آنچه که ایران باید انجام دهد، این است که موضوع را از چالش ایران و اسرائیل و سنی و شیعی جدا کند و به سمت موضوع صلح جهانی ببرد. در این راستا دیپلمات‌های ایران باید فعال‌تر شوند.

*یکبار برای همیشه در موضوع فلسطین منافع ایران را باید از فرصت‌طلبی روس‌ها جدا کرد، زیرا روس‌ها تا وقتی به هدفشان در اوکراین نرسند حاضر به خاموش کردن جنگ در مرز‌های اسرائیل نخواهند شد.

*ایران که گلیم برجام را از اوکراین خارج نکرد، اما امیدوارم این بار گلیم منافع ملی را از جنگ اسرائیل خارج کند.

*تردید‌های جدید نسبت به خیانت اطلاعاتی روس‌ها در منطقه وجود دارد، روس‌ها هر چیزی که در خدمت گسترش جنگ باشد را به کار می‌گیرند. 

*به هر حال یک بخشی از واقعیت منطقه این است که حتی اگر برای محدود کردن نتیاهو ایران و آمریکا مجبور باشند یک ابتکار را شکل دهند، این کار را انجام دهند، برخلاف نتانیاهو که خواسته‌اش به جنگ کشیدن ایران و آمریکا است.